W ostatnich latach Polska zmaga się z konsekwencjami finansowymi wynikającymi z nieprzestrzegania wyroków europejskich sądów oraz niewdrożenia unijnych dyrektyw. Najwyższa Izba Kontroli (NIK) opublikowała raport, który szczegółowo wylicza kwoty potrąceń dokonanych przez Komisję Europejską w latach 2022-2023, wynoszące łącznie 626,3 mln euro. Te potrącenia są konsekwencją kar nałożonych przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE).
Izba Dyscyplinarna Sądu Najwyższego
Największą część tej kwoty, bo aż 557,7 mln euro, Polska straciła w związku z funkcjonowaniem i późniejszą likwidacją Izby Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego, która została stworzona przez rząd PiS. W 2023 roku Komisja Europejska potrąciła kolejne 257 mln euro z powodu niewykonania wyroków TSUE dotyczących tej Izby. W 2022 roku dokonano siedmiu potrąceń na sumę 300,7 mln euro.
Inne Potrącenia
Polska musiała także zapłacić kary w innych obszarach:
- Wspólna Polityka Rolna: 133,9 mln euro
- Program Operacyjny Wiedza Edukacja Rozwój: 64 mln euro
- Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko: 59,1 mln euro
- Kopalnia Turów: 68,6 mln euro za niewdrożenie środków tymczasowych, które miały wstrzymać wydobycie węgla brunatnego.
Dodatkowe Kary
W 2024 roku TSUE nałożył kolejne kary na Polskę:
- 50 tys. euro dziennie plus 4 mln euro ryczałtu za niewdrożenie do 21 grudnia 2020 r. dyrektywy ustanawiającej Europejski Kodeks Łączności Elektronicznej.
- 7 mln euro za niewdrożenie dyrektywy w sprawie ochrony sygnalistów.
Konsekwencje i Perspektywy
Te kary finansowe mają poważne konsekwencje dla budżetu państwa oraz realizacji różnych programów unijnych w Polsce. Spadek środków wpływa na możliwości realizacji projektów w ramach Wspólnej Polityki Rolnej, edukacji, infrastruktury i ochrony środowiska. Ponadto, kolejne niewdrożone dyrektywy mogą prowadzić do dalszych sankcji.
Polska administracja musi teraz skupić się na wypełnianiu wymogów unijnych i implementacji wyroków TSUE, aby uniknąć dalszych kar i zapewnić stabilność finansową kraju oraz efektywne wykorzystanie funduszy unijnych. W przeciwnym razie, kolejne sankcje mogą poważnie zaszkodzić gospodarce oraz realizacji kluczowych projektów rozwojowych.