Podczas debaty w Strasburgu prezes warszawskiego Sądu Apelacyjnego, sędzia Piotr Schab, przedstawił dramatyczny obraz sytuacji polskiego sądownictwa, zwracając uwagę na systematyczne ograniczanie niezawisłości sędziów oraz osłabianie kluczowych instytucji sądowniczych, takich jak Sąd Najwyższy i Trybunał Konstytucyjny.
Kluczowe tezy sędziego Schaba
- Podziały i upokorzenie sędziów: Sędzia Schab wskazał, że sędziowie są dzieleni na kategorie, a ci, którzy nie pochodzą z tzw. układu postkomunistycznego, są zmuszani do publicznego poniżenia i składania hołdu władzy wykonawczej.
- Atak na niezależność sądownictwa: Opisał sytuacje, w których sędziowie są wzywani do niestosowania konstytucji oraz grożenie im odpowiedzialnością za próby przestrzegania orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego.
- Systemowe niszczenie instytucji: Schab zarzucił władzy wykonawczej i ustawodawczej torpedowanie działań Trybunału Konstytucyjnego oraz Sądu Najwyższego, wskazując, że ich budżety zostały znacznie ograniczone, co utrudnia ich funkcjonowanie.
- Próby podważania suwerenności państwa: Sędzia stwierdził, że działania rządu prowadzą do osłabienia suwerenności Polski, przy czym podkreślił, że podobne praktyki nie miałyby miejsca w innych krajach Unii Europejskiej.
Polityczne naciski i represje
W debacie głos zabrały także byłe urzędniczki Ministerstwa Sprawiedliwości, Urszula Dubejko i Karolina Kucharska, które opowiedziały o miesiącach spędzonych w areszcie w wyniku działań obecnej władzy. Ich świadectwa wskazują na polityczną vendettę wobec osób kojarzonych z poprzednimi rządami oraz na instrumentalne wykorzystywanie organów ścigania.
Kontekst polityczny
Były minister sprawiedliwości, Zbigniew Ziobro, zapowiedział, że podczas debaty zostaną ujawnione działania rzekomo prowadzące do osłabienia polskiego państwa pod nadzorem Komisji Europejskiej. W tym kontekście sędzia Schab zwrócił uwagę na rolę międzynarodowych instytucji w monitorowaniu sytuacji praworządności w Polsce.
Podsumowanie
Debata w Strasburgu była okazją do zwrócenia uwagi na pogłębiający się kryzys praworządności w Polsce. Sędzia Schab oraz inne osoby zaangażowane w dyskusję podkreśliły, że działania obecnej władzy wykonawczej i ustawodawczej zmierzają do osłabienia kluczowych instytucji demokratycznych, co może mieć długofalowe konsekwencje dla polskiej suwerenności i pozycji w Unii Europejskiej.
‼️Brak publikacji wyroków @TK_GOV_PL, odsuwanie sędziów powołanych po 2018 r, zmuszanie ich o złożenia hołdu obecnej wladzy. #Niszczenie @SN_RP_ tak, aby utracił zdolność do stwierdzenia ważności wyborów w Polsce jest otwartą droga do Anarchii – powiedział w Parlamencie… pic.twitter.com/Gv6zEF97F7
— Kamila Borszowska-Moszowska (@Kamilabormosz) January 21, 2025