Tętniak mózgu to niebezpieczne uwypuklenie naczynia krwionośnego spowodowane osłabieniem jego ściany. Choć w wielu przypadkach przez lata nie daje żadnych objawów, jego pęknięcie może mieć katastrofalne skutki – od krwotoku i śpiączki po śmierć. Według szacunków tętniaki mogą występować u nawet 8% populacji, ale większość przypadków nie zostaje wykryta, dopóki nie dojdzie do tragicznego incydentu.
Skąd bierze się tętniak?
Przyczyny tętniaków dzieli się na wrodzone i nabyte. W pierwszym przypadku chodzi o nieprawidłowości anatomiczne – brak odpowiedniej ilości włókien sprężystych w ścianach naczyń krwionośnych. U osób z taką wadą, pod wpływem ciśnienia krwi, naczynie może się uwypuklać. Wśród nabytych przyczyn najczęściej wymienia się:
- miażdżycę,
- nadciśnienie tętnicze,
- stany zapalne naczyń.
Zazwyczaj tętniaki rozwijają się długo i bezobjawowo, dlatego są często diagnozowane dopiero u osób po 40. roku życia.
Jakie sygnały mogą wskazywać na tętniaka?
Wielu pacjentów nie odczuwa żadnych objawów aż do momentu pęknięcia tętniaka. Jeśli jednak tętniak osiągnie większy rozmiar, może zacząć uciskać struktury mózgu, powodując:
- nawracające, silne bóle głowy (często mylone z migreną),
- zaburzenia widzenia,
- drętwienie twarzy,
- problemy z mówieniem,
- trudności z koncentracją.
Aktorka Alżbeta Lenska przez lata cierpiała na migreny, nie wiedząc, że ich źródłem jest tętniak. Dopiero dramatyczne wydarzenie – pęknięcie tętniaka w trakcie spektaklu – ujawniło prawdziwy problem.
„To ból, jakiego nigdy wcześniej nie czułam”
Lenska opisała, że tuż po zejściu ze sceny poczuła nagły, przeszywający ból głowy, osłabienie i gorąco. Nie mogła się poruszać, czołgała się po schodach, próbując zdjąć duszący kostium. Zareagowała garderobiana, która wezwała karetkę. Ten dramatyczny epizod uratował jej życie.
Lekarze potwierdzają, że pacjenci często zgłaszają „ból, jakiego nigdy wcześniej nie mieli”. To dla neurochirurgów sygnał alarmowy.
Leczenie tętniaka – szybkość decyduje o życiu
Po pęknięciu tętniaka dochodzi do krwotoku podpajęczynówkowego, który może doprowadzić do udaru. Szybka diagnostyka (zwykle tomografia) i interwencja chirurgiczna są kluczowe. Możliwe metody leczenia to:
- klipsowanie – założenie klipsa na szyjkę tętniaka po otwarciu czaszki,
- embolizacja – mniej inwazyjna metoda polegająca na wprowadzeniu spirali lub stentu przez tętnicę udową.
Wybór metody zależy od lokalizacji i stopnia uszkodzenia naczynia. Nawet po skutecznej operacji istnieje ryzyko tzw. skurczu naczyniowego, który może prowadzić do udaru wtórnego.
Wnioski? Nie ignorujmy bólu głowy
Eksperci ostrzegają: nie każdy ból głowy to tętniak, ale jeśli nagle pojawia się silny, inny niż zwykle ból, warto udać się do lekarza. Wczesna diagnostyka może uratować życie. W przypadku tętniaka – dosłownie każda minuta ma znaczenie.