Zakrzepowa plamica małopłytkowa (aTTP) to rzadka, autoimmunologiczna choroba krwi, której szybka diagnoza ma kluczowe znaczenie dla przeżycia pacjenta. Bez odpowiedniego leczenia 90 proc. chorych umiera w ciągu dwóch tygodni. Niestety, objawy choroby są niespecyficzne, co utrudnia jej rozpoznanie.
Objawy aTTP
Choroba może dotknąć każdego, ale najczęściej występuje u kobiet w wieku 30–45 lat. Do głównych objawów należą:
- niedokrwistość i małopłytkowość,
- częste bóle głowy,
- epizody udarowe,
- apatia, zaburzenia widzenia i mowy,
- bóle brzucha, nudności, wymioty,
- objawy sugerujące zawał serca.
Zignorowanie tych objawów lub błędna diagnoza mogą doprowadzić do tragicznych skutków. Tymczasem wielu lekarzy w Polsce nie wie nawet, jak rozpoznać tę chorobę.
Problem z diagnozą i dostępem do leczenia
W Polsce na aTTP leczy się obecnie około 30–40 pacjentów, jednak eksperci przypuszczają, że rzeczywista liczba zachorowań jest znacznie większa, a wiele przypadków pozostaje nierozpoznanych. Prof. Maria Podolak-Dawidziak podkreśla, że wczesna diagnoza jest kluczowa, a choroba często pozostaje niezauważona przez lekarzy pierwszego kontaktu i SOR-y.
Leczenie aTTP obejmuje:
- Leczniczą wymianę osocza, dostępną w wielu ośrodkach w Polsce.
- Leki immunosupresyjne, które pomagają zahamować autoimmunologiczną reakcję organizmu.
- Caplacizumab – nowoczesny lek przyspieszający remisję choroby, który wciąż nie jest refundowany w Polsce.
Potrzebne zmiany w systemie
Pacjenci z aTTP w Polsce mają ograniczony dostęp do nowoczesnych terapii. Brakuje refundacji dla leków ratujących życie oraz procedur umożliwiających szybkie skierowanie pacjentów do wyspecjalizowanych ośrodków. Organizacje pacjentów, takie jak Stowarzyszenie Hematoonkologiczni, prowadzą kampanie edukacyjne mające na celu zwiększenie świadomości o tej chorobie i poprawę dostępu do leczenia.
19 września obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Zakrzepowej Plamicy Małopłytkowej, który ma zwrócić uwagę na ten poważny problem zdrowotny. Kluczowe jest, aby zarówno pacjenci, jak i lekarze zdawali sobie sprawę z istnienia aTTP i jej potencjalnie śmiertelnych konsekwencji.